- مشتقات اسید فسفریک (تترااتیل پیروفسفات، هپتنوفوس، دیکرووس، فسفامیدون، دیکروتوفوس و مونوکروتوفوس و غیره)؛
-
مشتقات اسید فسفر و تیوبیک (پاراتیون، متیل پاراتیون، اکسی دی متون متیل،
فنیتروتیون، فنتیون، دیازینون، فوکسیم، پیریمفوس متیل، پروپتامفوس، تری
ازوفوس)؛
مشتقات اسید فسفر و دی تیوئیک (مالاتیون، آزینفوس متیل،
فوزالون، اتیون، فوسمت، متیرا تیون، فنتوات، فوریت، تیومتون، دیمتوات،
فورموتیون)؛
- مشتقات اسید فسفریک (نظیر تری کلروفن)؛
- مشتقات فسفر و آمیدات (متامیدوفوس، آسفات).
▪ مزایای سموم فسفره
۱- دارای تاثیر سریع هستند؛
۲- در طبیعت دوام زیادی ندارند؛
۳- اثر کنه کشی و حشره کشی آن ها از ترکیبات کلره شدیدتر است؛
۴- در بافت چربی و زنجیره های زیستی تجمع پیدا نمی کنند؛
۵- میزان مصرف آن ها در واحد سطح نسبت به ترکیبات کلره کمتر است.
▪ معایب سموم فسفره
۱- بروز مقاومت در آفات بویژه آفات چند نسلی؛
۲- سمیت شدید برای انسان و جانوران خونگرم؛
۳- طیف تاثیر وسیع آن ها باعث ظهور آفات ثانوی می شود.
● کاربامات ها
ترکیبات کاربامات گروه دیگری از سموم هستند
که نخستین آن ها سمی بنام (Physostigmine) است که از گیاهی با نام
(Physostigma venenosum) که محل رویش آن در آفریقای جنوبی می باشد استخراج
می شود.
ترکیبات کاربامات سموم ی هستند که هسته مرکزی آن ها اسید کاربامیک (COONH۲) است و شامل دو گروه اصلی می باشند.
▪ ترکیبات کاربامات
۱)
دی متیل کاربامات ها (پیرولان، ایزولان، دی متیلان، پریمیکارب). برای
مبارزه با مگس ها مورد استفاده قرار می گیرند اما امروزه کاربرد آن ها
محدودتر شده است؛
۲) متیل کاربامات ها که دارای استفاده وسیعی هستند و به چندین گروه تقسیم می شوند:
الف) نفتیل کاربامات ها (کاربایل)
مهم ترین ترکیب این گروه کاربایل است که علیه حشرات، نرمتنان و کنه های دامی موثر است؛
ب) متیل کاربامات های هتروسیکلیک (کاربوفوران، بندیوکارب)
یکی
از مهم ترین ترکیبات این گروه کاربوفوران است که دارای خاصیت سیستمیک بوده
و علیه آفات خاک زی، برگ خوار و ساقه خوار و نماتدها موثر است. کاربوفوران
سمی بسیار قوی است که به دلیل اثر فوق العاده قوی بصورت گرانول ساخته می
شود و در داخل خاک برای مبارزه با آفات مورد استفاده قرار می گیرد. این سم
سیستمیک بوده و از طریق ریشه گیاهان جذب می شود و حشراتی را که در روی
گیاهان جمع می شوند را از بین می برد
ج) فنیل کاربامات ها (مگزاکاربات، پروپوکسور، میتو کارب)
پروپوکسور سمی با دو نوع فرمولاسیون می
باشد که یک نوع آن برای مبارزه با حشرات خانگی (به صورت حشره کش) و نوع
دیگر برای شته ها و کنه ها در گلخانه ها و مزارع استفاده می شود؛
میتوکارب
دارای طیف وسیعی بوده و علیه گروه های مختلفی از حشرات، کنه ها و نرمتنان و
حتی سخت بالپوشان، دوبالان، پروانه ها مورد استفاده قرار می گیرد؛
د) اُگزایم ها (آلدیکارب، متومیل و تیودیکارب)
همه جزء سموم سیستمیک هستند و علیه طیف وسیعی از آفات در مزارع و گلخانه ها استفاده می شوند.
● کنه کش ها
گروه دیگری از آفت کش ها، کنه کش ها هستند که طیف وسیعی از سموم را
شامل می شوند. کنه ها مخصوصاً کنه های خانواده (Tetranychidae) از جمله
آفات بسیار مهم گیاهان زینتی و محصولات گلخانه ای به شمار می آیند. برای
مبارزه با این آفات، تعدادی از سموم فسفره، کلره و کاربامات مورد استفاده قرار می گیرند و در عین حال تعدادی کنه کش اختصاصی نیز وجود دارند.
▪ کنه کش ها
- سموم گوگردی؛
- گوگرد معدنی؛
- سموم گوگرد آلی؛
-سولفون ها (تترادیفون)؛
- سولفونات ها (فنزون، کلرفنزون)؛
- سولفیت ها (پروپارژیت)؛
- سولفیدها (تتراسول، کلرفن سولفید).
سموم گوگرد آلی دارای ساختمان شیمیایی شبیه به ساختمان شیمیایی (D.D.T) هستند اما با این تفاوت که به جای اتم کلر مرکزی، اتم گوگرد قرار گرفته است. این ترکیبات، همه مراحل مختلف سنی کنه ها، از جمله تخم آن ها را از بین می برند.
سموم گازی برای انسان فوق العاده خطرناک هستند علی الخصوص سم متیل بروماید که باعث بی هوشی و حتی مرگ می شود، به همین خاطر در کاربرد این سم حتماً از افراد متخصص استفاده شود.